Banner Image
item vines

Slaap en de doshas

Volgens de UK Mental Health Foundation kampt  1 op de 3 mensen met slaapproblemen. De National Sleep Foundation stelt dat in de afgelopen 50 jaar de gemiddelde hoeveelheid slaap die we tot ons nemen is afgenomen van 8 tot 7 uur per nacht. Oftewel, elk jaar gaat een maand aan slaap verloren.

Mensen die worstelen met slaapproblemen vallen vaak in één van de volgende twee categorieën:

  • Mensen die niet kunnen slapen

  • Mensen die midden in de nacht of in de vroege uurtjes wakker worden

De kwaliteit van slapen kan worden beïnvloed door allerlei factoren, zoals stress, angst, depressie of chronische pijn, om er maar een paar te noemen. Vaak voelen we ons de volgende dag geestelijk of lichamelijk niet op ons gemak als we een slechte nachtrust hebben gehad.

Waarom is slaap zo belangrijk?

Slaap zorgt er elke nacht voor dat het lichaam de tijd krijgt te herstellen en op te laden . In de nacht krijgen de hersenen een moment om te herstellen. Tussen 22.00 en 02.00 uur 's nachts vindt het fysieke herstelproces plaats, tussen 02:00 en 06:00 uur 's nachts vinden psychologische herstelprocessen plaats.

Er bestaat geen eenvoudig antwoord op de vraag hoeveel slaap we nodig hebben, aangezien elk individu anders is en gezonde slaappatronen daardoor kunnen variëren van 4 tot 10 uur slaap per nacht. Hoewel 4 uur slaap voor sommige mensen voldoende kan zijn, is dit de absolute ondergrens. We raden deze hoeveelheid slaap dan ook af voor een langere periode.

Doshas en slaap

Ayurveda biedt diepe inzichten in de aard van het slapen door te kijken naar mind-body types, ook wel doshas genoemd. Volgens Ayurveda zul je vrolijk, sterk en gezond  zijn, en misschien zelfs honderd jaar oud worden, als je op het juiste moment slaapt. Lees hieronder meer over de doshas en slaap of doe onze dosha quiz om erachter te komen wat jouw dosha is. We bespreken hieronder onder andere waarom sommige mensen geneigd zijn wakker te worden van elk zuchtje wind, terwijl anderen binnen enkele seconden in slaap vallen en de nacht ongestoord doorslapen.

Is vata mijn dosha?

Over het algemeen ben ik alerter en waakzamer. Op de momenten dat ik minder in m’n vel zit word ik vaker 's nachts wakker en heb ik moeite om tussen 02:00 en 06:00 uur 's weer in slaap te komen. Ik ben over het algemeen een lichte slaper, heb een donkere kamer en oordopjes nodig en geef de voorkeur aan een zacht, knus bed. Tanden knarsen, slaapwandelen en praten in je slaap is niks nieuws voor mij.

Hoe verbeter ik mijn slaapritme als vata dosha

Onze Herbal Expert, Jo Webber, legt uit: “Het is enorm belangrijk om een gebalanceerde routine te hebben en ervoor te zorgen dat je je 's avonds vroeg afsluit door bijvoorbeeld een warm bad te nemen of zachtjes te rekken. Probeer om 21.30 uur te gaan slapen en uiterlijk voor 22:00 uur. Vata types worden aangeraden om gedurende de dag voldoende rust te nemen of om tussen de middag een dutje te doen.”

Als je een dieet volgt, kun je proberen cafeïne te vermijden om te zien of dit jouw slaap verbetert. Vata types zijn namelijk niet goed in staat om cafeïne te verdragen, zelfs niet na het ontbijt. Jo raadt aan om gedurende de dag, en vooral ’s avonds, kruiden thee te drinken, bijvoorbeeld met zoethout, venkel, kardemom of tulsi.  Deze kruiden kunnen de geest helpen om sneller tot rust te komen. 

Is pitta mijn dosha?

Jo legt uit dat moeite hebben met in slaap vallen een klassiek pitta-slaapprobleem is. Dit komt omdat pitta hoge geestelijk stimulatie  kan veroorzaken die elk verlangen om te slapen overweldigt. Pitta doshas staan veelal bekend als nachtbrakers en kunnen onrustig worden tijdens de nacht. Pitta doshas hebben het vaak erg warm ‘s nachts, waardoor zij liever kiezen voor weinig of dunne dekens.

Hoe verbeter ik mijn slaapritme als pitta dosha

Zorg ervoor dat je afleiding in de avond, zoals het gebruik van schermen, beperkt en dat je rond 22:00 uur gaat slapen.

“Het kan helpen om je slaapkamer koel houden” zegt Jo, die hier aan toevoegt dat het gebruik van minder kruiden in je avondmaaltijd en het beperken van koffie en alcohol ook kan helpen. Probeer eens thee te drinken met kamille, roos, munt of zoethout. Deze kruiden helpen je om af te koelen en te kalmeren gedurende de dag, en zijn vooral ’s avonds krachtig om je te helpen tot rust te komen. 

Is kapha mijn dosha?

Kapha types zijn zware slapers die zelden ’s nachts wakker worden. Onder deze groep komen relatief vaak serieuze slaapproblemen voor zoals slaapapneu of ademhalingsmoeilijkheden en ze moeten vaker 's nachts plassen. Ze houden van zachte bedden met dikke, warme dekens. Kapha types hebben minder slaap nodig dan wat ze daadwerkelijk slapen, wat kan leiden tot moeite bij het wakker worden. Opwekkende kruidenthee, bijvoorbeeld met gember, kruidnagel, peper, kurkuma of kaneel, zullen deze dosha oppeppen en energie geven.

Hoe verbeter ik mijn slaapritme als kapha dosha

“De ontspannen kapha types zijn over het algemeen goede slapers. Als dit voor een kapha type niet het geval is, kunnen meer beweging en activiteit gedurende de dag evenwicht brengen.” stelt Jo. Ook waarschuwt zij kapha’s om geen middagdutjes te doen of ‘even’ te gaan liggen. Wat betreft voeding is het goed om zwaar, zoet voedsel in de avond te vermijden, zoals tarwe, kaas en yoghurt. Kies liever voor een lichte maaltijd, zoals een kom soep, en probeer minimaal drie uur voordat je gaat slapen te dineren. 

Goede slaaphygiëne voor iedereen

Slaaphygiëne werkt vanuit het idee dat veel, maar niet alle slaapproblemen te verminderen of zelfs elimineren zijn door te werken aan gezondere gewoontes. Er zijn drie eenvoudige stappen die je kunt zetten om jouw slaaphygiëne te verbeteren. Misschien ben je deze al eens eerder tegen gekomen, maar heb je ze allemaal al eens geprobeerd toe te passen? Hoe beviel dit? En is het al gelukt om dit deel te maken van je permanente dagelijkse routine?

  • Ga elke dag rond dezelfde tijd naar bed en sta rond dezelfde tijd op – routine aanbrengen klinkt zo simpel, maar we doen het zelden.

  • Gebruik je slaapkamer alleen om te slapen en te ontspannen en gebruik absoluut geen (blauwe) schermen voordat je gaat slapen.

  • Probeer wat ademhalingstechnieken als je in bed ligt, zoals inhaleren voor 3 tot 4 seconden en vervolgens uitademen voor 3 tot 4 seconden. Dit helpt het zenuwstelsel te ontspannen.

Je kunt ook kruiden proberen om je slaap te verbeteren. Lavendel is een kruid dat traditioneel wordt geconsumeerd om bij te dragen aan een optimale ontspanning en om te helpen bij het behouden van een goede nachtrust.* Valeriaan is een ander natuurlijk kalmerend middel dat in veel slaaptabletten wordt gebruikt, waaronder ons eigen Night Time supplement, dat ook ashwagandha bevat. En niet te vergeten; onze zoete, biologische Night Time thee , die je kan helpen om te ontspannen zodat je vredig weg kan dromen.

*Geniet van deze infusies als onderdeel van een gezonde voeding en levensstijl.

item vines